Strażnicy Czasu i Uniwersytet Trzeciego Wieku

[Franek D.]

Dziś tym razem miałem przyjemność przedstawić wykład "Pradzieje Ziemi Gdowskiej - słynne stanowiska geologiczne i archeologiczne”. Temat jest bliski mojemu wykształceniu (równe 40 lat temu napisałem pracę mgr na temat geologii i geografii sąsiedniej Gminy Dobczyce).
W oparciu o konkretne przykłady miejsc, udokumentowanych mapami oraz licznymi slajdami, przedstawiłem zarys geologii historycznej Gminy Gdów (od kredy i paleogenu, przez miocen i plejstocen) oraz zarys prehistorii Gdowa (do neolitu po wczesne średniowiecze). Tematyka ta do tej pory została bardzo skromnie (i z licznymi błędami) opracowana we wszystkich dotychczasowych monografiach Gminy Gdów.

[Karolina Kot]

Ależ ciekawy temat wykładu, szkoda, że nie mogłam się zjawić.
To nieodnalezione ponownie cmentarzysko z Bilczyc jest niesamowicie intrygujące.
Zastanawiam się, czy tak naprawdę nie chodzi w tym przypadku o dobrze znane archeologom kurhany w Jawczycach.

[Franek D.]

Cmentarzysko kurhanowe (od neolitu po średniowiecze) obejmowało tereny wzniesień 290 - 300 m npm, wchodzących w skład Podgórza Bocheńskiego i leżących w granicach wsi Jawczyce, Bilczyce, Liplas oraz Wiatowice.

[Franek D.]

8 czerwca '17 na Gdowskim UTW zaprezentowałem kolejny wykład. Tym razem (podbudowany owocną wizytą wnuków Altera Chaima Kemplera oraz spotkaniem z pamiętającą ich dziadka p. Marylą Pieprzyk-Matuszyk) wygłosiłem prelekcję o Żydach z Gdowa. W przygotowaniu oraz poprowadzeniu tego trudnego tematu pomógł mi, jak zawsze niezawodny! Markot Roman. Wykład potraktowałem jako skromną przymiarkę do (mam nadzieję?) dobrego opracowania tej tematyki...

[Franek D.]

W dniu dzisiejszym, zmobilizowany przez kierownik UTW, panią Edytę Trojańską - Urbanik, zamiast siedzieć w domu i rozmyślać nad losem, poprowadziłem wykład o stoczonej w 1914 r. na terenie naszej gminy ważnej bitwie. Temat był po części powieleniem prelekcji zaprezentowanej w Podolanach, podczas rekonstrukcji bitwy o Łysą Górę.

Wykład przeciągnął się do późnej godziny 20:00. Odbierany w ciszy i wielkim skupieniu - przez prawie 100 słuchaczy - dał mi dużą satysfakcję.
Na początku odpowiednio wyjaśniłem, gdzie leży Łysa Góra, a gdzie jest Wólka Zręczycka oraz Podolany...

[Franek D.]

W realizacji wykładu pomagał mi obecny na sali - niezastąpiony! - Markot Roman

[Franek D.]

Wczoraj w Czyżowie, w miejscowej świetlicy odbył się wykład poświecony wydarzeniom, które miały miejsce podczas I wojny światowej na terenie Ziemi Gdowskiej.
W trakcie prelekcji oraz pokazu slajdów podkreślony został dzień 31.10.1918 - moment ogłoszenia niepodległości na tutejszym terenie: "W dniu 31 października 1918 roku dotarła do Gdowa wiadomość o upadku rządu austriackiego w Galicji. Donosił o tym żandarm gdowski, odprowadzający dezertera wojskowego do Wieliczki. Zastał wówczas w urzędzie oficera polskiego, a nie austriackiego. Oficer ów umieścił na czapce żandarma orzełka polskiego, usuwając z niej symbol austriacki (fragment z Kroniki Parafii Gdów)".
Wykład dla lokalnej Filii Gdowskiego UTW poprowadziła wspólnie ze mną moja koleżanka z liceum i studiów - obecny prezes gdowskiego Stowarzyszenia "Historia i Tradycja" oraz autorka obszernej monografii "Ziemia Gdowska" - p. Teresa Kaczmarczyk.
Wykład nawiązywał do lokalnych obchodów 100 rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodleglości

[Karolina Kot]

Toście nam konkurencję dla Bochni robili! Ładnie to tak?

[Franek D.]

Czyżów długie lata należał do Ziemi Bocheńskiej. W prelekcji o I wojnie światowej https://www.gdow.pl/aktualnosci/aktywni-seniorzy.html prezentowane były zdjęcia Strażników Czasu, pozwalające dokładniej scharakteryzować położone w sąsiedztwie Czyżowa cmentarze wojenne Okręgu IX Bochnia i Okręgu X Limanowa (Brzezie i Suchoraba nie leżą na terenie Gminy Gdów).

[Markot Roman]

Znany etnograf Seweryn Udziela na przełomie 19/20 wieku zanotował: „Mieszkańców Dobczyc w całej okolicy na przestrzeni w kilkomilowym promieniu nazywają sąsiedzi okolicznych miejscowości częściej a zwłaszcza w gniewie „Koziorzami”. Przezwisko to jest historyczne. Miasteczko dawniej za czasów polskich leżało w obrębie murów zamkowych, straż więc zbrojną zamku tworzyli mieszkańcy, (nazwisko Puskarz). Straż ta okryta była w kożuszki kozie, nazywano ją więc „Koziorzami”. Straż ta musiała dokuczać bardzo sąsiadom gdyż dziś jeszcze to jest widoczne z uczuć, jakie towarzyszą wieśniakowi gdy nazywa Dobczycana Koziorzem”.

Przezwisko przetrwało kolejny wiek i wciąż budzi emocje, choć wydaje się teraz już łagodniejsze w formie, bardziej rekreacyjno-integrującej. Włodarze miasta i jego mieszkańcy podtrzymując tradycję z kózką w tle, od trzech lat organizują festiwal biegowy „O złotą kózkę”. W minioną niedzielę Rozbiegane Dobczyce zorganizowały III Rodzinny Mini Festiwal Biegowy. Po raz drugi w Nordic Walking wzięła udział mniej liczna ale mocna reprezentacja Gdowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.