Kraków - Polskie Towarzystwo Gimnastyczne Sokół

Mario · Postautor: **Mario** » sobota 01 paź 2016, 23:41

W Krakowie, w sąsiedztwie pomnika Piłsudskiego i Czwórki Legionistów stoi okazały gmach Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, ul. Piłsudskiego 21.
Budynek składa się z dwóch części, niższej zachodniej z salą gimnastyczną, projektu Karola Knausa, oddanej do użytku w 1889 r. oraz wyższej wschodniej, projektu Teodora Talowskiego, oddanej do użytku w 1895 r.

Mario · Postautor: **Mario** » sobota 01 paź 2016, 23:49

Teodor Talowski dokonał też przebudowy pierwszej części gmachu Sokoła. Nad głównym wejściem został umieszczony witraż z Pracowni S.G. Żeleński.
Na froncie wyższego gmachu mistrz Talowski umieścił mitologiczne sceny zmagań sportowców oraz detale secesyjne.

Postautor: **Karolina Kot** » piątek 02 gru 2016, 22:55

Porządkując pliki w komputerze trafiłam na bardzo ciekawe zdjęcie archiwalne, przedstawiające omawiany w wątku budynek "Sokoła" jeszcze z przepływającą obok rzeką Rudawą.
Ujęcie jest o tyle ciekawe, iż wyjaśnia także pochodzenie nazwy pobliskiej ulicy Wenecja.

Niestety, nie pamiętam już, z jakiego źródła pochodzi prezentowana fotografia.

pasqudek · Postautor: **pasqudek** » sobota 03 gru 2016, 19:26

Gazeta Wyborcza podaje:

Archiwum Narodowe w Krakowie (A III 554).

LINK

Postautor: **Karolina Kot** » sobota 03 gru 2016, 21:28

To może być to. Dzięki!

Mario · Postautor: **Mario** » poniedziałek 24 kwie 2017, 23:53

Od strony dawnego koryta Rudawy budynek Sokoła nie prezentuje się tak efektownie, jak od ulicy Piłsudskiego.

Aktualnie trwa remont budynku, rozpoczęty jesienią 2017 roku:

: Sokół w roku 2018 (1).JPG (88.33 KiB) Przejrzano 11136 razy

: Sokół w roku 2018 (2).JPG (94.07 KiB) Przejrzano 11136 razy

ROZPOCZYNA SIĘ REMONT HALI "SOKOŁA"

Rozpoczyna się remont i prace konserwatorskie w hali Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Krakowie – pierwszy kompleksowy od czasu powstania obiektu. Potrwa do końca 2019 r.

o jeden z projektów kluczowych, który ma zapewnione trzyletnie dofinansowanie ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. W sumie remont i konserwacja hali "Sokoła" ma kosztować 11,5 mln zł, z czego trzyletnia dotacja przyznana przez SKOZK wyniesie 9,6 mln zł.

Prace prowadzić będzie konsorcjum firm wybrane w przetargu. Obejmą one główną salę gimnastyczną, salę łuczniczą i salę klubową, a także piwnice, klatkę schodową, elewacje budynku oraz mur wzdłuż ul. Piłsudskiego. W ramach remontu wykonana ma być izolacja fundamentów, modernizacja instalacji elektrycznej i kanalizacji oraz oświetlenia (w części zabytkowego), założona zostanie klimatyzacja i wentylacja, których wcześniej nie było.

"Zależy nam na przywróceniu funkcji, dla których ten budynek został wzniesiony. To są funkcje sportowe, kulturalne i szeroko rozumiane społeczne. Z tego obiektu od samego początku, od kiedy został utworzony korzystały teatry profesjonalne i amatorskie, prowadzone są w nim także zajęcia sportowe i rekreacyjne dla młodzieży i seniorów" - powiedział PAP prezes Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Krakowie Konrad Firlej. "+Sokół+ był niegdyś świątynią sportu. Chcemy, by młodzież przychodząc tu czuła tą przeszłość" – podkreślił.

Do końca tego roku wyłączona z użytkowania została główna sala gimnastyczna, w której już rozpoczęto prace remontowe. Dzieci i inne osoby uczęszczające na zajęcia sportowe ćwiczą, w salach wynajętych w szkołach.

Podczas piątkowego spotkania członków SKOZK z wykonawcami poinformowano, że jeszcze w tym roku zakończone zostaną prace w sali klubowej i sali łuczniczej oraz konserwacja techniczna w głównej sali gimnastycznej, gdzie najważniejszy jest remont stropu. Jeśli chodzi o prace budowlane w pierwszej kolejności wykonane zostaną: odwodnienie, izolacja fundamentów budynku oraz nowa instalacja kanalizacyjna. Od poniedziałku ma się rozpocząć remont elewacji.

"W głównej sali gimnastycznej szukamy śladów oryginalnej dekoracji wykonanej na sklepieniu i ścianach według projektu Antoniego Tucha i na tej podstawie będziemy próbowali ją zrekonstruować. Nie ma wątpliwości, że dekoracja ta jest bardzo zniszczona" – mówił PAP Aleksander Piotrowski z firmy, która w ramach konsorcjum prowadzi w "Sokole" prace konserwatorskie.

Wiceprzewodniczący SKOZK Bogusław Krasnowolski wyraził w piątek obawę, czy uda się w całości wykorzystać tegoroczną dotację przyznaną przez SKOZK – ma to być 3,7 mln zł. Prezes "Sokoła" zapewnił, że środki te będą wydawane racjonalnie, a prace realizowane będą w odpowiedniej kolejności.

Gmach "Sokoła" pochodzi z końca XIX wieku. Jego zachodnia część powstała w 1889 r. według projektu Karola Knausa, a część wschodnia w 1894 r. według planu Teodora Talowskiego, który nadał budynkowi cechy neogotyckie.

"Po 1989 r. bardzo wiele zabytkowych obiektów odzyskały organizacje społeczne, prawowici właściciele, którzy je wybudowali lub zarządzali nimi w okresie międzywojennym. To było oddawane, a z drugiej strony brane przez te organizacje w poczuciu, że w Polsce rozkwitnie sponsoring kultury, że pojawią się fundacje, które chętnie pomogą. Minęło ćwierć wieku od transformacji, ale to nie nastąpiło i wiele zabytkowych obiektów popada w ruinę. W Krakowie mamy kilka takich obiektów np. Dom im. J. Piłsudskiego przy Oleandrach czy siedzibę YMCA" - powiedział PAP dyrektor biura SKOZK Maciej Wilamowski. "Gdyby nie pomoc z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji oni nadal czekaliby na mitycznych milionerów. Bez mecenatu państwowego te organizacje nie poradzą sobie z konserwacją obiektów tej klasy" – dodał Wilamowski.