Łazany - mogiła ofiar egzekucji

[Karolina Kot]

Na cmentarzu parafialnym w Łazanach, podkrakowskiej wsi, położonej w gminie Biskupice, w powiecie wielickim znajduję się grób ofiar egzekucji z dnia 12 września 1943 roku. Obiekt znajduje się pod ogrodzeniem, na tyłach kaplicy cmentarnej.
Szokujące jest to, iż pochowano tu głównie kobiety i dzieci.
Aniela Ślęczek spoczęła w tym miejscu wiele lat po wojnie.

Lokalizacja

[Dawne Łazany]

Niestety, ale muszę się nie zgodzić z tym co Pani napisała. Prezentowane przez Panią zdjęcia ukazują zbiorową mogiłę osób, które poniosły śmierć (utonęły) w rzece Rabie we wrześniu 1943 r. Ale nie pierwszy raz spotykam się z tym błędem, do niedawna na stronie internetowej nieistniejącej już Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa widniała identyczna informacja. Faktem jest natomiast, że w Łazanach miała miejsce egzekucja dokonana przez Niemców w czasie II wojny światowej i jej ofiary spoczywają na miejscowym cmentarzu parafialnym. Przejdźmy zatem do rzeczy.

Na przełomie 1944/1945 r. było już wiadomo, że III Rzesza Niemiecka przegrywa wojnę światową. Wehrmacht cofał się gwałtownie pod naporem żołnierzy radzieckich, niejednokrotnie paląc za sobą mosty i mordując ludność cywilną. Te wydarzenia nie ominęły również naszej okolicy.
21 stycznia 1945 r. w dniu najbardziej zagorzałych walk i przejęcia rejonu między Gdowem a Wieliczką przez Rosjan, wycofujący się Niemcy rozstrzelali 7 osób mieszkających w nieistniejących już zabudowaniach folwarku dworskiego w Łazanach. Z rąk okupanta zginęli: Jan Kołodziej, Helena Kołodziej, Janina Kołodziej oraz Katarzyna Żyła, Władysław Żyła, Józef Żyła. Z życiem uszła Marianna Kołodziej, która z kulą w ciele dożyła lat 60 XX w. Niemiec, który dokonał egzekucji został wkrótce zastrzelony przez wkraczających Rosjan. Ofiary mordu zostały pochowane we wspólnej mogile na cmentarzu parafialnym w Łazanach, gdzie spoczywają po dziś dzień.


Rodzina Kołodziejów. Na pierwszym planie (siedzi) Leon Kołodziej, aresztowany w czasie okupacji i przetrzymywany w obozie koncentracyjnym KL "Płaszów". Pierwszy od lewej w drugim rzędzie Jan Kołodziej (ofiara egzekucji) oraz Stanisław Kołodziej po prawej.


Zbiorowa mogiła ofiar mordu z 21 stycznia 1945 r.


Zbiorowa mogiła ofiar mordu z 21 stycznia 1945 r.

Informacje i zdjęcia publikuję za zgodą pani Stanisławy Kołodziej, której serdecznie dziękuję za poświęcony czas.

[Karolina Kot]

Ogromnie dziękuję za sprostowanie, błąd ten był powielany wielokrotnie, między innymi na stronie grobywojenne.malopolska.uw.gov.pl, na której się wzorowałam: opis mogiły, ale zerknęłam tam przed chwilą i widzę, że wpis i tam poprawiono.

Korzystając z okazji chciałabym zapytać o miejsce pochówku żołnierzy niemieckich z okresu II Wojny Światowej, kilka razy obiła mi się o uszy historia o zbiorowej mogile zlokalizowanej właśnie gdzieś w okolicach parafialnego cmentarza.

[Dawne Łazany]

Tak, wspomniana przez Panią strona potwierdza moja słowa: http://grobywojenne.malopolska.uw.gov.p ... /Obiekt/71. Swoją drogą internetowe bazy danych nie zawsze są wiarygodnym źródłem i wymagają weryfikacji.

Jeśli chodzi o miejsce pochówku żołnierzy Wehrmachtu w Łazanach to sprawa nadal pozostaje niewyjaśniona. Według relacji nieżyjącej już pani Marii Sarneckiej, grób miał się znajdować pod altaną śmietnikową na cmentarzu lub tuż obok. Poszukiwania prowadzone przez parafie kilka lat temu nie potwierdziły tego faktu. Również kronika parafialna wspomina, że pochowano ich w dawnych okopach w okolicach cmentarza. Natomiast kolejny mój rozmówca wskazał zupełnie inną lokalizację. Niedaleko przysiółka Glinki w Łazanach, obecne teren ten jest zaorany i nie ma śladu po jakichkolwiek umocnieniach.

[Karolina Kot]

Muszę przyznać, że mogiła nie rzuca się w oczy. Znajduje się pod północnym ogrodzeniem cmentarza.
Lokalizacja