Pilica - grób ofiar II Wojny Światowej

Postautor: **Karolina Kot** » sobota 20 sie 2016, 22:13

Na cmentarzu parafialnym w Pilicy, mieście położonym w powiecie zawierciańskim, znalazłam grób trzech mężczyzn, zamordowanych przez Niemców na początku II Wojny Światowej, w dniu 8 września 1939 roku.
Byli to mieszkańcy wsi Cisowa, zastrzeleni podczas próby ucieczki z podpalonych wcześniej domów.
W zbiorowej mogile spoczęli:
Piotr Roch, lat 39
Jan Siejka, lat 37
Jan Drąg, lat 33
Razem z tą trójką miał zginąć także Stanisław Pająk. Niestety, nie wiem, gdzie został pochowany.

Lokalizacja
Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2016 roku.
Źródło informacji: Śląski Urząd Wojewódzki

Postautor: **Karolina Kot** » sobota 20 sie 2016, 22:28

W pobliżu, przy tej samej alejce cmentarnej, udało mi się odszukać relikty jeszcze jednej zbiorowej mogiły z okresu II Wojny Światowej.
Niestety, z powodu wtórnego jej wykorzystania pod współczesne pochówki trudno dziś ustalić, czyje szczątki w niej spoczywają.

Postautor: **kusmanek** » sobota 20 sie 2016, 22:49

Może pierwotnie pochowano tam te ofiary?

04.03.1942.

Żandarmi rozstrzelali 11 osób.

Ustalono nazwiska 6 ofiar:
Cień Ludwika, lat 45, z Pilicy
Nowak Maksymilian, lat 35, z Biskupic
Sobczyński Franciszek, lat 32, z Biskupic
Sobczyński Józef, lat 23, z Biskupic
Sobczyński Wiktor, lat 18, z Biskupic
Sobczyński Władysław, lat 38, z Biskupic

Był to odwet za zabicie przez członków ruchu oporu 2 policjantów niemieckich.

Zwłoki pochowano na cmentarzu.

Postautor: **Karolina Kot** » sobota 20 sie 2016, 23:00

Możesz mieć rację, nazwiska się zgadzają.
Pani Wanda Sobczyńska była dzieckiem, gdy rozegrała się wojenna tragedia, być może po latach pochowano ją wraz z rodziną.

Ten grób jest obecnie dość zaniedbany, podczas mojej wizyty musiałam wyrywać chwasty przysłaniające tablicę inskrypcyjną. Tylko przez przypadek zauważyłam wpis o II Wojnie Światowej.
Na cmentarz w Pilicy trzeba będzie jeszcze powrócić i poszukać dokładniej.

Postautor: **Karolina Kot** » niedziela 06 lis 2016, 00:53

A oto grób dwóch rodzin, których członkowie zostali rozstrzelani w dniu 12 stycznia 1943 roku przez funkcjonariuszy żandarmerii i policji hitlerowskiej z powodu podejrzenia o ukrywanie partyzantów. Zamordowano wówczas w sumie 11 osób.
W śród ofiar znaleźli się:
Janus Helena, lat 26 (24?)
Janus Maria, lat 55 (56?)
Janus Genowefa, lat 5
Janus Krzysztof, lat 3
Madej Zofia, lat 23 (24?)
Madej Mieczysław, lat 21 (23?)
Madej Krystyna, lat 4

Nazwisk pozostałych ofiar nie ustalono, zwracają także uwagę różnice między danymi z tablicy inskrypcyjnej, a tymi dostępnymi na stronie Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Postautor: **Karolina Kot** » niedziela 06 lis 2016, 11:19

Przy południowym murze cmentarza, nieopodal bramy, znajduje się duży, rodzinny grobowiec, w którym spoczęły zwłoki 54- letniego Edwarda Kwapisza, farmaceuty. Rozstrzelano w dniu 4 września 1939 roku z powodu podejrzenia, że z domu Kwapisza strzelano do żołnierzy Wehrmachtu.
(Śląski Urząd Wojewódzki podaje datę 3 września).

Postautor: **Karolina Kot** » niedziela 06 lis 2016, 11:26

Ten grób także zapewne kryje zwłoki cywilnej ofiary II Wojny Światowej.
Bronisław Wałek zginął prawdopodobnie podczas pacyfikacji wsi Sierbowice w kwietniu 1944 roku. Miał 27 lat.

Postautor: **Karolina Kot** » niedziela 06 lis 2016, 22:17

Skromny grób ziemny, w którym spoczywa Jan Markiewicz, rozstrzelany przez okupantów w czerwcu 1943 roku, w wieku 34 lat:

Postautor: **Karolina Kot** » niedziela 06 lis 2016, 22:34

Tuż obok znajduje się zbiorowa mogiła, w której spoczęli mężczyźni pochodzący z Wierbki, którzy ponieśli śmierć podczas pacyfikacji wsi, prawdopodobnie w dniu 13 stycznia 1943 roku (strona Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego podaje nieprawidłowe nazwiska oraz datę 11 lutego 1943 roku).
Na nagrobku wymieniono nazwiska Stanisława Sendry (lat 66 lub 63), będącego z zawodu krawcem oraz Stefana Sendry, lat 27, zatrudnionego jako robotnik.
Razem z nimi zginął 30- letni Jan Sendra i zastanawiam się, czy spoczął on w tym samym grobie, czy może w jakimś innym miejscu?

Muszę przyznać, że rozgryzanie zawiłości historii II Wojny Światowej z okolic Pilicy coraz bardziej mnie wciąga. Ciężko jest jednak pozbierać fakty i nie sposób uchronić się od pomyłek, kiedy w źródłach i na tablicach nagrobkowych odnajduje się tyle nieścisłości, a ludzie niewiele już pamiętają.
Nie wiem, czego się trzymać.